W związku z coraz częściej nasilajacym się problemem szkód wyrządzonych przez bobry, przedstawiamy kilka słów w tym temacie.

Bóbr – hydrotechnik

Budowane przez bobry tamy podnoszą poziom wód w ciekach przyczyniając się do zwiększenia naturalnej retencji wody. W lasach prowadzi to do odtwarzania śródleśnych bagien stanowiących cenne środowisko życia dla wielu gatunków roślin i zwierząt. W okolicy stawów bobrowych podwyższa się i stabilizuje poziom wody gruntowej, zmniejsza się erozja oraz zwiększają możliwości samooczyszczania cieków.

Niestety tamy bobrowe w wielu przypadkach przyczyniają się do zalewania upraw, a głównym źródłem problemów jest często brak bieżącej konserwacji urządzeń melioracyjnych. Zaniedbane rowy obfitujące w roślinność stanowią doskonałe miejsce do życia bobrów. Trzeba pamiętać, że rodzina bobrowa może składać się nawet z 10 osobników, a każdy z nich ma duży apetyt – latem na rośliny zielone i liście, a w okresie jesienno-zimowym i wczesnowiosennym na młode pędy, cienkie gałązki, łyko i korę.

Walka z bobrami jest trudna i często z góry skazana na niepowodzenie, ponieważ zwierzęta te mają doskonale rozwinięty węch, słuch i dotyk. Wyczuwając kierunek i siłę prądu wody szybko lokalizują uszkodzenia tam, a ich naprawa lub odbudowa zajmuje im zaledwie kilka godzin. Przesiedlenie rodziny bobrowej nie przynosi oczekiwanych rezultatów, ponieważ zwolnione przez nie siedlisko zazwyczaj bardzo szybko zajmowane jest przez inne osobniki.

Przeciwdziałanie szkodom

Istnieje szereg metod pozwalających ograniczyć szkody wyrządzone przez bobry. W pierwszej kolejności należy zadbać o regularną konserwację i utrzymywanie we właściwym stanie urządzeń wodnych. Coraz powszechniejsze jest również pozostawianie wzdłuż cieków i zbiorników wodnych strefy buforowej o szerokości 50 metrów, w której nie prowadzi się działań gospodarczych. W wielu krajach brzegi rzek, rowów czy też grobli stawowych zabezpieczane są przed rozkopywaniem przy użyciu stalowej siatki. Sady owocowe czy szkółki drzewek grodzone są siatką metalową wkopaną w grunt na około 1 metr i zagiętą pod kątem 90°. W niektórych przypadkach w tamach bobrowych instalowane są rury przepustowe, zapewniające przepływ wody bez konieczności rozbierania tam.

Bóbr podlega ochronie

Bóbr europejski objęty jest ochroną częściową na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2014r., poz. 1348). Zgodnie z obowiązującymi przepisami art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (tj. Dz.U. z 2013r., poz. 627 ze zmianami) w stosunku do gatunków objętych ochroną gatunkową, w tym bobra wprowadzono szereg zakazów dotyczących m.in. niszczenia nor, żeremi, tam, umyślnego zabijania, umyślnego płoszenia i niepokojenia. W uzasadnionych przypadkach właściwy regionalny dyrektor ochrony środowiska może wydać decyzję zezwalającą na odstępstwa od ww. zakazów. W tym celu właściciel gruntu, na terenie którym przebywają bobry ma obowiązek złożyć do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu wniosek o wyrażenie zgody na odstępstwa od zakazów, który jest dostępny na stronie internetowej http://bip.wroclaw.rdos.gov.pl/ w zakładce Załatw sprawę.

Odszkodowania za szkody

Zgodnie z art. 126 ust. 1 pkt. 5) ustawy o ochronie przyrody osoby posiadający gospodarstwa rolne, leśne i rybackie mogą ubiegać się o odszkodowania za straty wyrządzone przez bobry.
Za szkody te odpowiada Skarb Państwa, w którego imieniu działa Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu.

Wniosek o odszkodowanie można znaleźć na stronie internetowej Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu - http://bip.wroclaw.rdos.gov.pl/ w zakładce Załatw sprawę.

Monika Krosondowicz