Upadki osób stanowią największą grupę wszystkich zdarzeń wypadkowych, którym ulegają rolnicy - wg. opracowania Biura Prewencji KRUS, spośród 4510 uznanych wypadków w I półroczu 2020r., 1640 przypadków dotyczyło poszkodowanych w kategorii „upadek osób”. Musimy być świadomi, że konsekwencją potknięcia, poślizgnięcia i upadku może być lekkie uszkodzenie palca u stopy, ale również poważny uraz kręgosłupa, czego następstwem będzie kilkumiesięczna niezdolność do pracy.
Głównymi przyczynami wypadków (upadek osób) są:
- zły stan nawierzchni podwórzy i ciągów komunikacyjnych,
- używanie niewłaściwego obuwia,
- brak odpowiednich przejść i obejść,
- bałagan w obejściu, w pomieszczeniach gospodarczych i produkcyjnych,
- niewłaściwe tempo pracy (pośpiech), niedostateczna koncentracja na wykonywanych czynnościach, oraz nadmierny wysiłek fizyczny,
- niedostateczne lub nadmierne oświetlenie.
Około 50% wszystkich potknięć spowodowanych jest brakiem ładu i porządku. Poprawa tylko w tym zakresie może znacząco ograniczyć liczbę wypadków. Przede wszystkim należy zapewnić wystarczającą przestrzeń na stanowiskach pracy, jak i na dojściach do nich. Ponadto należy się upewnić, że nie ma wystających elementów (np. pozostałości po śrubach fundamentowych, przewodów instalacyjnych, przedłużaczy itp.) ani zagłębień (nieprzykrytych kanałów i kratek ściekowych, ubytków nawierzchni posadzki). Nie należy ustawiać wyrobów, odpadów i innych przedmiotów w miejscach, w których mogłyby stworzyć zagrożenie, a jednocześnie trzeba wprowadzić zwyczaj reagowania na tego typu sytuacje.
Na drogach transportowych i w magazynach nie powinno być progów ani stopni (jeżeli już są, należy je odpowiednio oznakować, np. przykleić taśmę żółto-czarną). W przypadku zróżnicowania poziomów podłogi, różnice te powinny być wyrównane pochylniami o nachyleniu dostosowanym do rodzaju używanego środka transportu, ale nie większym niż 8%. W razie potrzeby należy zastosować środki ograniczające możliwość poślizgu na pochylni.
Różnorodność warunków pracy i konieczność ochrony pracownika odzwierciedla wiele rozwiązań obuwia, dopasowanego do zmiennych wymagań. Oferowane modele mogą zabezpieczyć przed kilkoma zagrożeniami jednocześnie. Cechują się złożoną budową, różnymi materiałami, z których zostały wykonane (skóra, guma, PCV, tworzywo sztuczne itp.). Różnorodność występuje wśród wzorów – półbuty, trzewiki, sandały, półsaperki, buty wysokie. Nawet w ramach jednej klasy obuwia ochronnego, spotyka się różne rozwiązania technologiczne. Taki stan pozwala na jak najlepsze dobranie właściwego obuwia ochronnego.
Odpowiednie oświetlenie ma szczególnie duże znaczenie w miejscach, w których łatwiej o potknięcie, takich jak początek schodów lub w pobliżu innych przeszkód. W ciemności trudniej zauważyć niebezpieczne miejsca. Z kolei zbyt dużo światła, zwłaszcza padającego pod małym kątem, na powierzchniach błyszczących, prowadzi do olśnienia i również utrudnia lub wręcz uniemożliwia dostrzeżenie niebezpieczeństw. Zjawisko to można ograniczyć poprzez odpowiedni dobór i rozmieszczenie opraw oświetleniowych albo, jeśli olśnienie spowodowane jest światłem naturalnym, poprzez stosowanie żaluzji lub innych sposobów ograniczenia nadmiernego operowania promieni słonecznych. Nie mogą występować zbyt duże różnice w oświetleniu sąsiednich pomieszczeń lub pomiędzy toczeniem, a pomieszczeniem. Ze względu na bezwładność oka w adaptowaniu się do zmienionych warunków oświetlenia może nastąpić chwilowe niedowidzenie (przy przejściu z jasnego do ciemniejszego pomieszczenia) lub oślepienie (przy przejściu z ciemnego do bardzo jasnego pomieszczenia, czy na zewnątrz budynku, w słoneczny dzień).
Stan psychofizyczny jest również ważnym czynnikiem związanym z bezpieczeństwem pracownika. Gorsza koncentracja wpływa negatywnie na wykonywane czynności, w tym także na zastosowanie indywidualnych środków ochrony (np. obuwia ochronnego, czy nie zwrócenie uwagi na przeszkody, które należy ominąć).
Pamiętaj, że zaburzenia koncentracji są często spowodowane przez stres. A z drugiej strony, brak koncentracji wpływa negatywnie na jakość i szybkość wykonywanych zadań, co również może być źródłem napięcia emocjonalnego. Tym sposobem koło się zamyka. Naucz się walczyć ze stresem i nabierz dystansu do otaczających spraw. Warto również zadbać o odpowiednią ilość snu, zróżnicowaną i zrównoważoną dietę oraz aktywność fizyczną, ponieważ wszystkie te czynniki mają istotny wpływ na naszą zdolność koncentracji uwagi.
Sebastian Fijałkowski / KRUS Bolesławiec
